Rzemiosło: Praga na wzór
Od kiedy tworzymy magazyn Zwykłe Życie, świetnie rozwijająca się branża rzemieślnicza w Polsce jest obiektem naszych stałych obserwacji, badań i wsparcia. Dlaczego postanowiliśmy poświęcić serce i uwagę rzemiosłu? Nie tylko dlatego, że kochamy porządny design wykonany za pomocą pracy ludzkich rąk.
W dyskusji o polskim rzemiośle pojawiają się kwestie dotyczące konsumpcjonizmu, designu, podejściu do przedmiotów, ich jakości i ceny. Opisując rzemieślników przeciwstawiamy im modę na „jednorazówki” i jej zły wpływ na projektowanie i jakość otaczających nas przedmiotów. Ubrania na jeden, a może nawet pół sezonu, tanie meble służące maksymalnie kilka lat, naczynia za złotówkę, których nie żal stłuc podczas zmywania, no i ten wszędobylski plastik. Trend na wyroby rzemieślnicze pociągnął za sobą całą masę ważnych pytań dotyczących przedmiotów codziennego użytku. Czy wiem kto i jak wykonał moje buty? Z czego zrobiony jest mój pasek? Kto zaprojektował moje talerze? Gdzie będę mogła naprawić fotel, jeśli się zepsuje? Jak długo będę używać szczotki do kąpieli? I dlaczego jest kilka razy droższa niż ta plastikowa z supermarketu?
Można więc chyba bez większej przesady powiedzieć, że moda na rzemiosło zapoczątkowała duże zmiany w myśleniu o przedmiotach i ich projektowaniu. No właśnie. Projektowaniu. Rzemieślnicy wykształceni w cechach niekoniecznie nadążali za trendami we wzornictwie. Tu z pomocą przyszło młode pokolenie, które w niebezpośredni sposób kontynuuje ich tradycję.
„Praga na wzór. Projektowanie z rzemiosłem” to połączenie nowoczesnego projektowania z tradycyjnym wytwórstwem, gdzie świeże spojrzenie młodego pokolenia zderza się z doświadczeniem liczonym w dekadach. Przywraca pracownie mistrzów rzemiosła, nadając przedmiotom codziennego użytku nową jakość. Wystawa jest efektem kilkuletniej współpracy Muzeum Warszawskiej Pragi z Wydziałem Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych.
Wystawa prezentuje efekty kilkuletnich badań prowadzonych w Muzeum Warszawskiej Pragi, które pozwalają odpowiedzieć na pytania, w jakim stanie jest rzemieślnicze zaplecze w prawobrzeżnej Warszawie; jak się zmienia i jak długo będziemy mogli z niego korzystać? Kuratorzy wybrali do współpracy warsztaty mistrzowskie, które reprezentują niszowe zawody związane z wytwórczością. Umożliwiając im spotkanie z pokoleniem młodych artystów, starają się utrwalić zanikającą tradycję i dostosować ją do potrzeb obecnych odbiorców. Oryginalne projekty, które zobaczymy na wystawie, przewartościowują utrwalone techniki, przynosząc obu stronom nowe doświadczenia i korzyści.
Wśród eksponatów znajdą się między innymi neony, bombki, obuwie, lampy, parasolki, szkło czy sztukateria. Jak mówi kuratorka wystawy Katarzyna Chudyńska- Szuchnik: „Oto kilkadziesiąt pierwowzorów. Niektóre są dostępne na indywidualne zamówienie u rzemieślników bądź projektantów. Inne zostały wyprodukowane w krótkich seriach; kolejne mogą zostać wdrożone. W tle przedstawiamy również obiekty ze standardowej oferty danego warsztatu rzemieślniczego, aby pokazać punkt wyjścia i podkreślić różnorodność rzemieślniczego wzornictwa.”
„Jednym z celów wystawy jest pokazanie, że proces twórczy oraz techniki powstawania są równie ważne, co produkt końcowy. Rozumiejąc, na czym polega proces rzemieślniczy, projektant ma czas na eksperymenty z materiałem, formą lub procesem wytwórczym” – mówi Paweł Jasiewicz, kurator i wykładowca w Eksperymentalnej Pracowni Drewna ASP.
„Rzemieślnik nie jest w tej współpracy jedynie podwykonawcą zlecenia, ale mistrzem, który dzieli się swoją wiedzą i udziela konsultacji na etapach projektowania i prototypowania” – dodaje Katarzyna Chudyńska-Szuchnik.
Z punktu widzenia redakcji ZŻ to szalenie ważny aspekt całego projektu, bo rzemieślnicy starej daty niejednokrotnie czują się zepchnięci na boczny tor coraz modniejszej branży kreatywnej, która korzysta z ich usług i tradycji.
Poza wartością symboliczną i ogromną wiedzą, którą przekazuje MWP odbiorcom „Praga na wzór. Projektowanie z rzemiosłem”, wystawa przynosi najzwyczajniej wielką przyjemność w obcowaniu z pięknymi przedmiotami. Bardzo mocno i od serca polecamy Wam wycieczkę na warszawską Pragę nie tylko, by ją zobaczyć, ale żeby wziąć udział w wydarzeniach towarzyszących, w tym (!) warsztatach.
Wybraliśmy, naszym zdaniem, najciekawsze:
8 listopada, godz. 18:00, „Projektowanie z rzemiosłem. Aspekty społeczne” – spotkanie
25 listopada, godz. 14:30, „Szewskie majsterkowanie” – warsztat
29 listopada, godz. 18:00, „Odlewanie sztukaterii” – warsztat
13 grudnia, godz. 18:00, „Formowanie i zdobienie bombek” – warsztat
15 grudnia, godz. 12:00, „Introligatorskie notesy” – warsztat
11 kwietnia, godz. 18:00, „Jak zaprojektować neon dla miejskiej witryny?” – warsztat
Oprowadzania kuratorskie
4 listopada, 25 listopada, 8 grudnia, 20 stycznia, 10 lutego o godz. 12:00;
10 listopada o godz.16:00