Mur miał setki kilometrów. Wysoka na dziesięć metrów ściana rozciągała się od Szczecina po Wrocław, zakręcała w prawo i przechodząc przez Kotlinę Kłodzką, omijała tereny byłego Górnego Śląska, by podążać dalej na wschód, aż do Ustrzyk, gdzie mur po raz kolejny skręcał, tym razem na północ, i ciągnął się nieprzerwanie aż do Suwałk. Widziany z wideodrona, przypominał szeroką, poszarpaną literę U, otwierającą się na szare, wciąż radioaktywne bezdroża Pustyni Bałtyckiej.

– A kupisz mi bigos? – Misza oderwał wzrok od ekranu wiszącego pod sufitem poczekalni, na którym leciał zapętlony film Wolna Polska z lotu ptaka, i spojrzał na ojca. W swoim jedenastoletnim życiu nasłuchał się już tylu opowieści o tym daniu, że nie mógł się doczekać chwili, gdy skosztuje go po raz pierwszy.

– Babcia ci zrobi bigos – przypomniał tata. – Tez ze sklepu jest do niczego.

Misza ze zrozumieniem pokiwał głową i sięgnął do kieszeni po swoje szkiełko. Kolejka przed nimi liczyła dobrych kilkaset osób, więc równie dobrze mógł spędzić ten czas na odrabianiu lekcji.

Po kliknięciu w ikonkę tornistra na czarnym ekranie zaczęło się kręcić znajome logo Szkoły Kadetów.

– Zaloguj się, aby pobrać dzisiejszy program.

Misza wcisnął do uszu słuchawki i szepnął do mikrofonu. Nawet w tym gwarze, jaki panował w poczekalni, moduł rozpoznawania głosu zadziałał bez zarzutu.

– Uczeń: Misza Rajski. Lekcja pierwsza: Historia. Kliknij, aby zapoznać się z tematem lekcji.

Po smyrnięciu szkiełka palcem na ekranie pojawił się Khelianin w uniformie szkolnego wykładowcy.

– Witaj, Misza – odezwał się głosem o tak ciepłym i delikatnym brzmieniu, że trudno było uwierzyć, że to tylko holograficzna projekcja sztucznej inteligencji. – Dziś chciałbym ci opowiedzieć o wcieleniu Ziemi do Imperium Czterdziestu Planet. Zainteresowany?

Misza uwielbiał te wszystkie opowieści o statkach kosmicznych i wielkich bitwach wśród gwiazd; fascynowała go legenda 101. Brygady Nadświetlnej, która w 2073 roku jako pierwsza dotarła na rubieże układu planet krążących wokół Sol. Jego palce śmigały po ikonkach, uruchamiając kolejne materiały. Filmy z Marsa, gdzie doszło do pierwszego kontaktu, zdjęcia ludzi, którzy gromadzili się tłumnie na placach, by powitać gwiezdnych przybyszy, kopie traktatów i dokumentów, które przypieczętowały ziemski akces do galaktycznej wspólnoty.

Dwadzieścia pięć minut lekcji minęło w mgnieniu oka, wypełniając jego wyobraźnię marzeniami o wielkich przygodach i doniosłych odkryciach. Misza z niechęcią oderwał wreszcie wzrok od ekranu. Kolejka posunęła się znacznie, ale od Bramy Krakowskiej wciąż dzieliło ich jeszcze kilka osób.

– Długo jeszcze? – Misza popatrzył na ojca, który po raz setny sprawdzał, czy aby na pewno ma wszystkie dokumenty.

– Jak będziemy, to będziemy – odpowiedział jak zwykle tata i wrócił do trzymanych w ręku świstków i kart chipowych. Wizy, paszporty, świadectwa szczepień, potwierdzenie ubezpieczenia od nieszczęśliwych wypadków, plan wycieczki… Wszystko wydawało się w jak najlepszym porządku, ale poprzednie wizyty w ojczyźnie nauczyły go, że nic nigdy nie jest tak naprawdę w porządku.

– Rajski Ariusz. Rajski Misza. Stanowisko 213.

Wezwanie nastąpiło tak niespodziewanie, że zaskoczony Ariusz zdążył tylko złapać syna za rękę i pociągnąć go w stronę okienka okupowanego przez leciwą matronę w okularach. Dzięki współpracy z galaktycznymi uniwersytetami przeciętna długość życia Ziemianina wzrosła do 171 lat, ale po osiągnięciu całkowitej dojrzałości ich wygląd już się nie zmieniał. Tymczasem kobieta w okienku wydawała się Miszy starsza niż sama Ziemia, a jej twarz pokryta siatką zmarszczek kojarzyła mu się z zaczerwienioną, spękaną powierzchnią Marsa ze starych holowidów. Jej włosy też były dziwne, prawie białe.

– Pochwalony – odezwała się urzędniczka, wyciągając rękę po dokumenty. – Cel wizyty?

– Sprawy rodzinne – wyjaśnił niepewnym głosem Ariusz. – Chłopak jedzie w pierwsze odwiedziny do dziadków – Wskazał na Miszę. W ręku kobiety pojawiła się starożytna pieczątka z czerwoną rączką. ŁUPS!

– Witamy w Skansenie Wolnej Polski – wyrecytowała wyuczonym głosem. – Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus.

– Pochwalony – odpowiedział odruchowo Ariusz, ściskając syna za rękę. Kiedy sięgnął po zatwierdzone dokumenty, kobieta spiorunowała go wzrokiem.

– Gdzie z tymi łapami! – warknęła. – Ostrzeżenia jeszcze muszą wysłuchać. – Poprawiła okulary i spoglądając kątem oka na stojący przed nią ekran, zaczęła odczytywać treść obwieszczenia: – Władze Skansenu Wolnej Polski informują, że w dniach 1–31 września 2187 roku na terenie całego kraju zaplanowano tradycyjne pogromy. Uprasza się o szacunek dla uświęconych tradycją rytuałów i nieprzerywanie ich. Szczegółową i aktualizowaną na bieżąco mapę miejsc pogromowych znajdą państwo w swoim holoprzewodniku. Życzymy miłego pobytu – zakończyła urzędniczka i przesunęła opieczętowane dokumenty w stronę Ariusza.

*

Tuż za Bramą Krakowską Misza stanął jak wryty. Przyzwyczajony do cichych i spokojnych ulic Wszechpolis, nad którymi unosiły się bezgłośne pojazdy, potrzebował dłuższej chwili, aby oswoić się z wszechobecnym hałasem, tłumem i dziwną wonią hałaśliwych automatów.

– Uważaj! – Poczuł nagłe szarpnięcie za rękę, a tuż przed nim przetoczyła się duża czerwona maszyna, przewożąca kilkunastu pasażerów. – Musisz się tutaj rozglądać na wszystkie strony – przypomniał mu tata.

– A co jest tej pani? – zainteresował się Misza, skupiając wzrok na młodej kobiecie z wielkim brzuchem, stojącej w jednej z licznych kolejek przed sklepami.

– Nie gap się! – Ariusz miał nadzieję, że ten etap edukacji syna załatwiła już szkoła, być może jednak kheliańscy nauczyciele woleli nie zagłębiać się w szczegóły archaicznych metod ludzkiej reprodukcji. – Nieładnie się tak gapić, wiesz przecież. A ta pani po prostu jest w ciąży.

– W czym?

– Pamiętasz, jak mówiłeś, że chcesz mieć siostrzyczkę? A potem naradziliśmy się z mamą i zamieszkała z nami Aleksa?

Chłopak pokiwał głową.

– No więc wtedy poszliśmy z mamą do szpitala, wypełniliśmy dokumenty, zrobiono nam badania i pobrano materiał, z którego automaty wyhodowały dokładnie taką Aleksę, jaką sobie wymarzyliśmy, twoją malutką siostrzyczkę. A tutaj – Ariusz skinął głową w stronę dziewczyny – robi się to jak w dawnych czasach. Pan spotyka panią, przytulają się, dochodzi do zbliżenia i pani potem przez prawie rok nosi w sobie nowe dziecko.

Misza spojrzał na ojca z ukosa.

– Ale jak to w sobie?

– No, w brzuchu. – Wiedza Ariusza na temat szczegółów ciąży była dość nikła, choć sam przyszedł na ten świat w wyniku naturalnego porodu. –To właśnie dlatego ta pani ma taki duży brzuch.

– I muszą ją rozciąć, żeby wyjąć dziecko ze środka? – Oczy Miszy zrobiły się okrągłe jak spodki.

– No… – zawahał się Ariusz. – Coś w tym rodzaju. Ale robią to w znieczuleniu – uspokoił syna. – W szpitalu i w ogóle, pod kontrolą. Nic tym dziewczynom nie grozi.

Misza nie wyglądał na zbytnio przekonanego, ale nagle jego uwagę zwróciło coś na horyzoncie. Ariusz uśmiechnął się, widząc niedowierzanie w oczach chłopca. Pomnik na każdego tak działał. To było jedyne ustępstwo Wolnych Polaków w kwestii zakupu pozaziemskich towarów i technologii. Ważąca jedenaście ton asteroida, składająca się w prawie stu procentach z jednorodnej bryły czystego diamentu, była ceną za tereny Górnego Śląska, na których znajdowały się ważne dla węglożernych Khelian kopalnie. Polacy zatrudnili najsłynniejszych rzeźbiarzy, którzy nadali diamentowi pożądany kształt, tnąc go laserowymi lancami, a następnie za pomocą dźwigu orbitalnego, pożyczonego od Khelian, ustawiono pomnik na obrzeżach Krakowa, skąd rzucał świetlisty, tęczowy cień na całą okolicę. Promienie słońca nadawały obliczu wyrzeźbionej w diamencie postaci boski blask, nikt nie był w stanie patrzeć na nie dłużej niż kilka sekund.

– To Jezus Chrystus, Król Polski – wyjaśnił Ariusz, biorąc syna za rękę. – Praprzodek wszystkich Polaków. Tak przynajmniej się tu wierzy. Dawno temu umarł za grzechy wszystkich ludzi, a potem przyszedł po raz drugi jako Karol Wojtyła, umarł i zmartwychwstał, by poprowadzić Naród do walki z galaktycznym najeźdźcą.

– Z kim?

– No z Khelianami i resztą ich kosmicznych kumpli, którzy napadli na naszą planetę.

– Ale przecież Khelianie są dobrzy. – Misza spojrzał niepewnie na ojca. – Wcale nas nie napadli. Przylecieli, porozmawiali z ludźmi, dali nam technologię, zaprosili nas do swojego Imperium i pokazali kosmos, prawda?

– Tak, tak. – Ariusz pokiwał głową. – To wszystko prawda. Ale w tamtych czasach nie każdy tak to widział.

– Czemu?

– No bo… – Historia też nie była najmocniejszą stroną Ariusza. Właściwie nie miał zbyt wielu mocnych stron, poza umiejętnością pogodnego ignorowania rzeczywistości i swego rodzaju skrupulatnością, która pozwalała mu bezproblemowo wykonywać zautomatyzowane czynności biurowe, jakimi zajmował się w pracy. – To skomplikowane – wydusił wreszcie. – Może dziadek ci opowie, jego ojciec brał udział w tej wojnie.

Wziął syna za rękę i ruszył w stronę budynku dworca, skąd autobusy rozjeżdżały się po całej Wolnej Polsce. Mimo upływu lat wciąż nie potrafił się pogodzić z niewygodą pojazdów spalinowych, ale Misza wydawał się nimi zafascynowany. Chciał wiedzieć, czemu dymią, dlaczego syczą i nie latają jak normalne aeroloty.

Autobus do Częstochowy podjechał kilka minut później. Jego boki zdobiło dumne logo „PKS – 200 lat tradycji!”, a klimatyzowane wnętrze utrzymane było w stylu retro, wzorowanym na mieszance trendów z przełomu XX i XXI wieku, uznawanym przez wielu mieszkańców za najświetniejsze czasy w dziejach Polski, prawdziwą belle époque, gdy ludzkość mogła rozwijać się we własnym tempie, niepoganiana przez kosmicznych intruzów. Ariusz posadził Miszę przy oknie i rozparł się wygodnie w obitym skajem fotelu, próbując choć przez chwilę nie myśleć o nadchodzącym spotkaniu z rodzicami.

W święta było łatwiej. Do tej pory zawsze jeździł sam, bo Sumiko bała się Polski (znała ją głównie z historycznych holowidów i opowieści Ariusza o dzieciństwie za murem, wypełnionym tęsknotą do lepszego, szerszego świata), a dzieci wciąż były zbyt małe. To ułatwiało mimikrę, wejście w tradycyjną rolę marnotrawnego syna, którego repertuar reakcji ograniczał się do stoickiego kiwania głową i cierpliwego wysłuchiwania niekończącej się litanii uwag o zdradzie ojczyzny, wartości, Jezusa, rodziny i ludzkości oraz o szkodliwości kontaktów z innymi rasami kosmosu. Tym razem jednak miał przy sobie Miszę, a niepohamowana dziecięca ciekawość mogła się okazać dla dziadków wyzwaniem.

Kwadrans drogi autostradą upłynął im w milczeniu. Misza próbował skupić się na widokach, ale wszystko zlewało się w złotozielone i szarobrązowe smugi, więc znów wyjął szkiełko i odpalił ulubioną grę. Program zasypał go dziesiątkami pytań z najróżniejszych dziedzin wiedzy, od twierdzenia Fermata po geografię planety E7 w Mgławicy Konia, na które chłopiec odpowiadał z 71-procentową skutecznością. Każda dobra odpowiedź nagradzana była odznaką, a liczba odznak stanowiła najważniejsze źródło prestiżu w uczniowskiej społeczności. Chwilę później usatysfakcjonowany Misza odłożył szkiełko i popatrzył na ojca, który skorzystał z okazji i chwilę się zdrzemnął.

Nigdy wcześniej nie przyszło mu do głowy, że tata jest Polakiem. Wiedział o tym, ale tego nie rozumiał, narodowości jako takie były poza zasięgiem jego możliwości umysłowych. Istniały, rzecz jasna, rasy – Khelianie, Askewici, Plutarchowie, Chlory, wszyscy mieszkańcy odległych planet i galaktyk – ale każda z nich była wewnętrznie zjednoczona.

Tylko nie Ziemianie.

Pierwszy kontakt z obcymi cywilizacjami spadł na nich na wczesnym etapie rozwoju, gdy planeta wciąż targana była przez wewnętrzne waśnie i wojny. Powody kłótni zwykle bywały błahe – skrawek ziemi, odmienna interpretacja fikcyjnej przypowieści – ale potrafiły błyskawicznie eskalować w pełnowymiarowy konflikt z użyciem ciężkich maszyn bojowych. Pojawienie się 101. Brygady Nadświetlnej w Układzie Słonecznym wpędziło ludzi w panikę. Zwołana pospiesznie rada, złożona z przywódców największych państw, prezesów najbogatszych korporacji i liderów najważniejszych ruchów religijnych, uchwaliła, że należy wysłać powitalną sondę i wybadać zamiary przybyszy.

Resztę faktów Misza pamiętał dość mgliście, nie licząc oczywiście znanej każdemu dziecku w Wszechpolis anegdotki o Zabawnym Nieporozumieniu, którego efektem była całkowita anihilacja rady złożonej z przywódców, prezesów i liderów oraz przekazanie władzy nad Ziemią Galaktycznej Sztucznej Inteligencji, która w przeciągu kilku dekad doprowadziła do wyrównania najważniejszych nierówności dzielących Ziemian od reszty imperialnej wspólnoty. Ale nie wszyscy światowi przywódcy ponieśli śmierć w wyniku pomyłki operatora orbitalnego promu, a wśród tych, których nie zaproszono na pierwsze spotkanie z ambasadorami Imperium, znalazł się również prymas Polski, arcykardynał Wiechecki, który w tamtych czasach prowadził teologiczne spory z całą cywilizacją Zachodu i usilnie zabiegał o przeniesienie Stolicy Apostolskiej do Krakowa, gdzie spoczywały prochy najwybitniejszego z jej władców, Karola Wojtyły, wykradzione ledwie półtora dekady wcześniej z watykańskiej krypty. Ostatecznie życzeniu Wiecheckiego stało się zadość – centrum ludzkiej myśli religijnej od prawie stulecia biło w Polsce, to w Skansenie miały swoje siedziby ocalałe główne religie i to tutaj, wśród turystów, próbowały mniej lub bardziej skutecznie werbować nowych wiernych.

Wszechobecność obiektów sakralnych była pierwszą rzeczą, jaka rzuciła się Miszy w oczy, gdy wysiedli w Częstochowie. Kościoły, synagogi, meczety, namioty ofiarne, stosy całopalne, krzyże stojące równym rzędem wzdłuż dróg, przejmujące zawodzenia ubranych na czarno kobiet i wesołe pobrzękiwanie tamburynów, woń zwierzęcej krwi, ściekającej po kamiennych schodach piramid i odurzający zapach tysięcy kadzideł. Chłopiec stał przez chwilę z szeroko otwartymi oczami i chłonął otaczający go chaos, wreszcie odwrócił się i spojrzał pytająco na ojca.

– Polska – westchnął Ariusz. – To właśnie jest Polska, synku. Poczekaj, aż zobaczysz pogrom.